Trong l?ch s? nh?ng t? ch?c c?ng ?ch v? c? quan tinh th?n, ph?n n?i v? ngu?n g?c v? nh?ng b??c th?ng tr?m c?a H?i Th?ng Thi?n H?c qu? th?t l? ??c ??o. D? x?t theo quan ?i?m thi?n c?m hay th? ngh?ch, v?n ph?i th?a nh?n m?t ?i?u th?t l? l?ng l? m?t t? ch?c nh? th? ?? c? th? xu?t hi?n v? t?n t?i, v? ch?ng nh?ng c? th? ch?u ??ng ???c nh?ng ??n va ch?m c?ng k?ch nh? n? ?? ti?p nh?n, m? l?i c?ng ph?t tri?n m?nh m? h?n theo h??ng t? l? thu?n v?i nh?ng h?nh vi b?t ch?nh v? nh?ng ??n hi?m ?c c?a nh?ng k? ??i ngh?ch.? M?t s? nh? ph? b?nh cho r?ng s? ki?n ?y ch?ng t? m?t s? gia t?ng l?ng tin c?a con ng??i, v? m?t tr?ng th?i t?n ng??ng b?t an m? m?n cho s? suy tho?i r?t r?o c?a ??c tin theo nh?ng ???ng l?i b?o th? c?a ph??ng T?y.? M?t s? ng??i kh?c nh?n th?y n?i s? ti?n b? c?a phong tr?o Th?ng Thi?n H?c d?u hi?u c?a s? ch?p nh?n tr?n quy m? r?ng l?n to?n c?u nh?ng t? t??ng tri?t h?c ph??ng ??ng, c? t?c d?ng t?ng c??ng v? n?i r?ng l?ng ?u ?i, th?ng c?m c?a nh?n lo?i tr?n ph??ng di?n tinh th?n.? M?t s? th?t hi?n nhi?n kh?ng th? ch?i c?i l?, cho ??n cu?i n?m 1894, sau ch? c? 19 n?m ho?t ??ng, H?i ?? c?p ch?ng th? ch?nh th?